Ateşten Gömlek

3.99 TL

Kategorilere gitmek için etiketlere tıklayın

Ateşten Gömlek, Halide Edip Adıvar tarafından, edebiyatımızda Kurtuluş Savaşı üzerine yazılan romanların ilkidir. İzmir’in işgali sırasında kocası ve çocuğu düşman tarafından öldürülen Ayşe, İstanbul’a akrabası Peyami’nin yanına gelir. İkisinin yanına Binbaşı İhsan da katılır ve Anadolu’ ya geçerler, amaçları Kuvayi Milliye’ye hizmet etmektir.

Ayşe, eskişehir asker hastanesinde ve polatlı sahra hastanesinde hemşire olarak çalışır. Bu arada hem Peyami hem de Binbaşı İhsan Ayşe’ye aşık olur. Bu aşk her ikisi için de ateşten bir gömleğe dönüşür. İhsan ve Ayşe cephede ölürler, yaralanan Peyami, kafasında kalan bir kurşunla Ankara Cebeci Hastanesinde "ateşten gömlek" ismini verdiği anılarını yazmayı tamamlar ve kafasındaki kurşunun çıkarılması için girdiği ameliyatta ölür.

Romanın hemen hemen tamamı Peyami'nin hatıra defterinden ibarettir.Peyami Ankara'da Cebeci Hastanesi'nde yatarken 4 Teşrinisani 17 Kanunievvel tarihleri arasında  kırk üç gün zarfında hatırladıklarını bir deftere yazmıştır.Bunun dışında yine Peyami'nin ağzından İhsan ile Cemal'i hatırlayan on bir sayfalık bir bölüm ile Peyami öldükten sonra onun yaşadıklarını bildiren tek sayfalık bir sonuç bölümü vardır.İzmir'in işgali sırasında kocası ve oğlu Yunanlılar tarafından öldürülen Ayşe, bir İtalyan ailenin yanına sığınır ; sonra da onların yardımıyla İstanbul'a, akrabası olan Peyami'nin annesinin evine gelir. Hariciye Kaleminde memur olan Peyami de bu evde kalmaktadır.Bir süre sonra Gedikpaşa'da bir başka eve taşınır.

Protesto mitingleri yapılmaktadır.İstanbul'da birbirinden farklı çevrelerde bir mücadele arzusu uyanmıştır.Tam bu günlerde İstanbul, İngilizler tarafından işgal edilir.

 İşgalciler kendilerine muhalif olanları sürgüne göndermeye başlar. Ayşe'nin evi aranır.Ayşe İstanbullu gençlerin gözünde İzmir'in ve kurtuluşun sembolüdür.Peyami ve arkadaşı İhsan , Ayşe ile birlikte Kuvay-ı Milliye'ye katılmak üzere Anadolu'ya geçerler.Peyami ve İhsan hasta bakıcılık yapan Ayşe'yi içten içe sevmektedirler. Önce Adapazarı, Geyve civarında Halife ordusuyla çarpışırlar.Çeteler de birbiriyle kavga etmektedirler.Kimi padişah taraftarı kimi de Kuvay-ı Milliye yanlısıdır.Bu arada Mehmet Çavuş da aralarına katılır.

  Peyami de artık bir işe yaramak ve Ayşe'nin gözüne girebilmek için savaşa fiilen katılmak ister ve Mehmet Çavuş'tan silah kullanmayı öğrenir.Doğançay'dan sonra Eskişehir'e  giderler. Kezban da arkalarından daha doğrusu İhsan'ın arkasından; Kezban İhsan'ı; Mehmet Çavuş da Kezban'ı sevmektedir. Mehmet Çavuş, Peyami'yi yaralamak pahasına Kezban'ı kaçırır.Bu arada İhsan ve Peyami Konya ayaklanmasını bastırmak için görevlendirilirler. Mehmet Çavuş artık karşı cephededir ve onun hazırladığı pusuya düşerler. İhsan, Kezban'ın yardımıyla pusudan kurtulur.

   Mehmet Çavuş yakalanıp asılır ve Kezban kayıplara karışır. Peyami , Ankara'ya tayin edilir. İhsan, alay kumandanı olur. Birinci ve İkinci İnönü Savaşları kazanılır. Sakarya Savaşı başlar.

 Peyami tekrar cepheye ve bir top mermisiyle bacaklarını kaybeder.İhsan ile Ayşe de vurulurlar. Bir çadırda yan yana sedyede yatmaktadırlar. Onları bir köyün küçük ve sessiz mezarlığına gömerler. Cemal de şehit düşer.

  Romanın sonuna eklenen bir nottan, Peyami'nin Ankara Cebeci Hastanesi'nde kafasındaki kurşun çıkarılırken vefat ettiğini öğreniriz...

OLAY ÖRGÜSÜ:

1. Cemal İhsan
2. İzmir Kızı.
3.Ayşe Ayrı Eve Taşınıyor
4 .Anadolu’ya Doğru.
5 .İhtilal Günleri
6 .Mehmet Çavuş
7 .Kezban
8 .Kâbus
9 .Perde Arası.
10. Sakarya Günleri.
11 .Ateşten Gömlek.
12 .Karadağ.
    ANAFİKİR:
Hem vatanın içinde bulunduğu felâketi hem de bu felaketi yaşayan; aşkları, ihtirasları, kıskançlıkları ve vazifeleri arasında kalan insanların ruh çatışmalarını da ifade etmektedir.
    ŞAHIS KADROSU VE ÖZELLİKLERİ:
Peyami:
Romanda anlatılan olayları hatıra defterinden öğrendiğimiz bir hariciye memuru. Ayşe'ye duyduğu aşk yüzünden olaylara karışan ve kendini bir anda Milli Mücadele'nin içinde bulan bir genç.
Cemal:
Ayşe'nin ağabeyi. Milli Mücadele’nin önemli subaylarından birisidir. Daha o yıllarda cumhuriyetçi fikirlere sahip.
Ayşe:
İzmir'in ve Kurtuluş'un bir sembolü olarak görülen genç bir kadındır. Kocası ve oğlu İzmir'in işgali sırasında Yunanlılar tarafından öldürülünce, önce İstanbul'a gelir; oradan da Anadolu'ya geçerek Milli Mücadeleye bir hemşire olarak katılır. Cephe de, ön safhalar da hizmet görür.
İhsan:
Cemal'in ve Peyami'nin arkadaşı. Milli Mücadeleye ilk katılanlardan birisidir. Albaylığa kadar yükselir. Ayşe’yi sevmektedir. Birinci ve İkinci İnönü savaşlarına katılır. Sakarya savaşında şehit olur. Ayşe ile birlikte küçük bir köyün mezarlığına gömülürler.
Mehmet Çavuş:
Şahsi kini dolayısıyla çeteci olmuştur. Rumeli de Bulgar çeteleri ile vuruşmuş; Padişah'a düşmanlığı sebebiyle Milli Mücadele'ye katılmıştır. Kezban'a aşık olunca, onun ardından gider. Kezban'ı kaçırır. Fakat Kezban' ın İhsan'ı sevmiş olmasını gururuna yediremeyip Kuvva-yı  Milliye’den ayrılır. Bir isyan girişimi sırasında İhsan tarafından yakalanıp, asılır.
Kezban:
Anası ve Babası Yunanlılar tarafından öldürülmüş bir köylü kızı. İhsan'ı seviyor. Ve bu aşkın çekiciliği ile onun ardından giderek Milli Mücadele'ye katılıyor. Hem kıskanç hem fedakâr bir genç kız.

Benzer Ürünler