Odysseia Destanı (Homeros)

Odysseia (Odusseia) Homeros'un ünlü destanlarından biridir. Diğeri de İlyada'dır. Odysseia'nın MÖ 800 ila 600 yılları arasında yazıldığı düşünülmektedir. Manzum eser İlyada'nın devamı niteliğindedir ve Yunan kahraman Odysseus'un Truva'nın düşüşünden sonra vatanı İthaka'ya yaptığı maceralarla dolu uzun yolculuğu anlatır. 10 yıl süren savaştan sonra Odysseus'un İthaka'ya dönmesi 10 yılını alır, ve bu 20 yıllık uzaklığında oğlu Telemachus ve karısı Penelope ülkeyi yönetmek ve Penelope ile evlenerek (Odysseus'un öldüğü iddia edilmektedir) İthaka'nın hükümdarı olmak isteyen bir grup soylu ile mücadele etmek zorundadırlar. Şiir Batı edebiyatının ve kültürünün temel eserlerinden sayılır, ve antik Yunan kültürüne ışık tutan en önemli kaynaklardan biridir.

Odysseia, Truva'nın düşmesinden 10 yıl sonra Odysseus'un İthaca'ya evine dönünceye kadar maceralarını anlatır. İlyada 10 yıl süren Truva Savaşı, Odysseia, 10 yıl boyunca Odysseus'un başından geçenlerden ibarettir. İlyada, bir olayı, Odysseia ise bir kişinin destanını anlatır. Truva Destanında olaylar birbirini izleyecek şekilde anlatılır. Halbuki, Odysseia'da olaylar anılar, geriye dönüşler, atlamalarla canlandırılır. Batı dillerindeki Ulysses'nin türediği Latince Ulyxes, yiğidin bir Yunan lehçesinden alınmış adıdır. Odysseus (Ulysses, Ülis), kuzeybatı Yunanistan kıyılarının karşısında bulunan İthaca (İthaka, İthake) adasında doğdu. Babasının adı Learthes, anasının adı Antikleia idi. Yalan dolanda usta Autolykos'un kızı olan Antikleia'nın Learthes ile evlenmeden önce Sisyphos ile yattığı, Odysseus'un bu birleşmeden doğduğu da söylenir.

Odysseus'un gençliği, Akhilleus'unki gibi hekim Kheiron'un yanında geçti. Birgün Odysseus, dedesi Autolykos'a konuk olarak gitti. Orada bir yaban domuzu avına katıldı ve bacağından yaralandı. İşte, Truva Savaşı sona erdikten sonra, bir 10 yıl daha türlü maceralar geçirerek İthake'ye döndüğünde, dadısı Eurykleia tarafından yaşlı Odysseus'un tanınmasını sağlayacak yara izi, bu yara izidir.

Odysseia'nın Öyküsü

Odysseus:

Baş karakter. Destana adını vermiştir. Odysseus, halk arasında yaşayan tanrı olarak bilinirdi. Onu savaş tanrısı olarak görürler ona taparlardı. Odysseus aslında bir tanrı değildi ama Gök tanrı Zeus’un çok sevdiği bir ölümlüydü. Yiğitliği, cesurluğu, aklı Zeus’u etkiliyordu. Ayrıca Poseidon’a duyduğu kin ve nefretten dolayı Zeus’un beğenisini kazanıyordu. Odysseus’un sıfatlarından “polymetis”, “polymekhanos” ve “polytlas” ın başlarında bulunan “poly” eki çok anlamına gelir. Bunlardan birincisi akıl, ikincisi çare bulma yetisi, üçüncüsü de sabırdır. Odysseus çok ama çok akıllıdır. Gerektiğinde yalan söyler ve bunu söylemekten dolayı kimseden (yani tanrılardan) korkmazdı.

Zeus:

Kronos oğlu, tanrıların tanrısı, ulu Olympos dağının hükümdarıdır O. O ki; yağmuru yağdırabilen, şimşekleri çakabilen tek tanrıdır. Gök tanrıdır o. Rheia ve Kronos’un 3 oğlundan biridir. En güçlüsüdür. Ama gücünü tanımak istemeyenler vardır. Bunlardan biri kardeşi Poseidon’ dur. Ama ona dersini vermiştir. İyilerin dostudur Zeus. O gerçek bir tanrıdır.

Poseidon:

Engin suların tanrısı Poseidon’dur O. Kronos’un ikinci oğludur. Zeus’tan korkar ama bunu belli etmek istemez. Gerçi Zeus ile pek de görüşmez. Olympos dağında verilen şölenlere, ziyafetlere gitmez. O hep denizlerin altında yaşar. Pek sık görülmez yukarı çıktığı.

Odysseia destanı beş ana bölümden oluşur ve yaklaşık 24 bin dizeden yapıldığı söylenir. Ayrıca bu destanda yüzden fazla karakter bulunur.