Aykırı Düşünceler

AYKIRI DÜŞÜNCELER: “DENIS DIDEROT OYUNCULUK ÜZERİNE AYKIRI DÜŞÜNCELER (Paradoxe sur le Comédien) Orjinal Fransızcadan Türkçe çevirisi..”

Hümanizma ruhunu anlama ve duymada ilk aşama, insan varlığının en somut anlatımı olan sanat yapıtlarının benimsenmesidir. Sanat dalları içinde edebiyat, bu anlatımın düşünce öğeleri en zengin olanıdır. Bunun içindir ki bir ulusun, diğer ulusların edebiyatlarını kendi dilinde, daha doğrusu kendi düşüncesinde yinelemesi; zekâ ve anlama gücünü o yapıtlar oranında artırması, canlandırması ve yeniden yaratması demektir.

D I D E R O T

A Y K I R I D Ü Ş Ü N C E L E R

BU ESER BOYUNCA İKİ KİŞİ KONUŞMAKTADIR.

BİRİNCİ

- Artık ondan söz etmeyelim.

İKİNCİ

- Neden?

BİRİNCİ

- Dostunuzun yapıtıdır da (1) ondan.

İKİNCİ

- Ne önemi var?

BİRİNCİ

- Çok. Kendinizi ya onun yeteneğini ya benim beğenmemi küçük görmek; ya ona ya da bana beslediğiniz inancı yitirmek şıklarından birini seçmeye ne diye zorlayacaksınız?

İKİNCİ

- Böyle şey olmaz; olsa bile, her ikinizle daha önemli artamlara (meziyetlere) dayanan dostluğuma bundan zarar gelmez.

BİRİNCİ

- Belki.

İKİNCİ

- Buna eminim. Şu anda kime benziyorsunuz, biliyor musunuz? Oyunlarından birinin ilk oynanışına gitmesin diye sevdiği kadının ayaklarına kapanarak yalvaran tanıdık bir yazara.

BİRİNCİ

- Sizin yazar alçakgönüllü ve önlemli (tedbirli) alan bir adammış.

İKİNCİ

 - Kendisi için beslenen sevgi, yazınsal değeri için verilecek yargının etkisinde kalır diye korkuyordu.

BİRİNCİ

- Bu olabilir.

İKİNCİ

- Halkın gözünden düşmekle biraz da sevgilisinin gözünden düşmekten korkuyordu.

BİRİNCİ

- Kendisine gösterilen saygı azalırsa, sevgi de azalır diye, öyle mi? Bu size tuhaf mı geliyor?

İKİNCİ – Kısacası, böyle düşünüldü; loca kiralandı ve yazar en büyük başarısını kazandı. Bilemezsiniz nasıl da kucaklandı, kutlandı, okşandı.

BİRİNCİ

- Halk, oyununu ıslıkla karşılasaydı, daha çok kucaklanır, kutlanır ve okşanırdı.

İKİNCİ

- Elbette.

BİRİNCİ

- Ama yine de düşüncemi değiştirmiyorum.

İKİNCİ

- Öyle olsun, ben razıyım. Ama unutmayın ki, ben kadın değilim ve bu konudaki düşüncenizi lütfen açıklamanız gerekiyor.

BİRİNCİ

- Gerekli mi bu?

İKİNCİ

- Evet, gerekli.